De Heilige Geest in het Oude Testament
De Heilige Geest is vooral bekend uit de geschriften van het Nieuwe Testament.
Toch was de Heilige Geest ook in de tijd van het Oude Testament in de wereld aanwezig.
Hij is er altijd geweest, als de derde persoon van de Goddelijke Drie-eenheid.
De Heilige Geest was aanwezig van bij de schepping.
De Bijbel opent met:
In den beginne schiep God de hemel en de aarde. De aarde nu was woest en ledig, en duisternis lag op de vloed, en de Geest van God zweefde over de wateren. (Genesis 1:1-2)
De Geest van God, de Heilige Geest, is in de wereld aanwezig, van in het begin. Hij was betrokken bij de schepping van de hemel en de aarde.
De Heilige Geest is de verbinding tussen de hemel en de aarde.
De profeet Chanani zei tot koning Asa van Juda:
Waren de Kusieten en de Libiërs niet een groot leger met zeer veel wagens en ruiters? Toch heeft de HERE hen in uw macht gegeven, omdat gij op Hem gesteund hebt.
Want de ogen van de HERE gaan over de hele aarde, om krachtig bij te staan hen wier hart volkomen naar Hem uitgaat.
(2 Kronieken 16:8-9)
De Heilige Geest is te onderscheiden in ‘de ogen van de Here’.
Hij zweefde van in het begin van de schepping over de wateren en is sindsdien te beschouwen als de verkenner van God die over de gehele aarde gaat, ook in deze tijd.
Het is belangrijk te beseffen dat de Geest van God krachtig bijstand verleent aan hen die op God vertrouwen en in hun hart volkomen op Hem gericht zijn.
Sommige mensen ontvingen de speciale werking van de Heilige Geest.
De Heilige Geest ondersteunde niet alleen mensen op een krachtdadige manier.
Hij werkt ook op een speciale manier in mensen, die God als instrument gebruikt om Zijn woorden aan de mensen over te brengen, of om een speciale taak in deze wereld te vervullen.
Over de profeten uit het Oude Testament schrijft Petrus:
Dit moet gij vooral weten, dat geen profetie van de Schrift een eigenmachtige uitlegging toelaat; want nooit is profetie voortgekomen uit de wil van een mens, maar, door de Heilige Geest gedreven, hebben mensen van Godswege gesproken. (2 Petrus 1:20-21)
Door de aanbidding van vreemde goden werd het volk Israël regelmatig ontrouw aan God.
Hierdoor kwamen ze vaak onder de heerschappij van vreemde koningen.
Zo leefden zij een tijd onder het bewind van Kusan-Risataïm, de koning van Mesopotamië.
Toen riepen de Israëlieten tot de HERE, en de HERE verwekte de Israëlieten een verlosser om hen te bevrijden: Otniël, de zoon van Kenaz, de jongere broeder van Kaleb.
De Geest des HEREN kwam over hem, hij richtte Israël en trok uit ten strijde. (Richteren 3:9-10)
Zo ook in de tijd van Gideon:
Geheel Midjan nu en Amalek en de stammen van het Oosten hadden zich met elkander verenigd; zij waren (de Jordaan) overgestoken en hadden zich gelegerd in de vlakte van Jizreël. Toen vervulde de Geest des HEREN Gideon: hij blies op de hoorn, en de Abiëzrieten werden opgeroepen om hem te volgen. (Richteren 6:33-34)
Later:
… kwam de Geest des HEREN over Jefta; … (Richteren 11:29)
Van Simson staat vermeld:
De jongen groeide op, en de HERE zegende hem. En de Geest des HEREN begon hem aan te drijven … (Richteren 13:24-25)
Over Simson wordt regelmatig geschreven dat hij aangestuurd werd door de kracht van de Heilige Geest. (Richteren 14:6 – 14:19 – 15:14)
De profeet Samuël moest Saul zalven tot koning over Israël. Hij voorspelde enkele gebeurtenissen die zouden bevestigen dat zijn koningschap door God Zelf gewild was. Samuël zei o.a. tot Saul dat hij een groep profeten zou tegenkomen:
Dan zal de Geest des HEREN u aangrijpen; … en gij zult tot een ander mens worden. (1 Samuël 10:6)
Toen zij (Saul en zijn knecht) daar te Gibea kwamen, zie, een schare profeten trad hem (Saul) tegemoet; de Geest van God greep hem aan en hij geraakte onder hen in geestvervoering. (1 Samuël 10:10)
Iets gelijkaardigs gebeurde in het leven van David, toen hij door Samuël tot koning over Israël gezalfd werd:
Van die dag af greep de Geest des HEREN David aan. (1 Samuël 16:13)
Koning Josafat was bevreesd om de strijd aan te binden en besloot de Here te raadplegen.
Hij riep een volksvergadering bijeen:
Toen kwam in het midden van de gemeente de Geest des HEREN op de Leviet Jachaziël, … en hij zei: Luistert, geheel Juda en inwoners van Jeruzalem en koning Josafat! Zo zegt de HERE tot u: … (2 Kronieken 20:14-15)
Jachaziël was geen profeet, zelfs geen priester, maar een Leviet die nederig werk verrichtte in de tempel. Toch werd Hij door God gebruikt en legde God hem, door de werking van de Heilige Geest, de woorden in de mond.
Jezus zei in Lukas 16:16 dat Johannes de Doper de laatste profeet van het Oude Testament was.
Toen de engel Gabriël de geboorte van Johannes aan zijn vader aankondigde, zei hij over hem:
Want hij zal groot zijn voor de Here en wijn en sterke drank zal hij niet drinken en met de Heilige Geest zal hij vervuld worden, reeds van de schoot van zijn moeder aan. (Lukas 1:15)
De voorwaarde waarop de Heilige Geest actief is.
Deze voorwaarde wordt aangegeven in de tekst die eerder werd aangehaald:
Want de ogen van de HERE gaan over de hele aarde, om krachtig bij te staan hen wier hart (de zetel van de ziel) volkomen naar Hem uitgaat. (2 Kronieken 16:9)
De mens heeft een vrije wil, die steeds door God gerespecteerd wordt. God breekt niet in een mensenleven in.
Ook de Heilige Geest zal enkel werkzaam kunnen zijn in het leven van iemand die in zijn hart volkomen op God gericht is.
Dit is erg belangrijk, want wanneer iemand in zijn hart niet (meer) op God gericht is, zal de Heilige Geest niet werkzaam kunnen zijn. Hij zal dan een stapje terugnemen.
Een voorbeeld is koning Saul die op een gegeven moment zijn eigen weg ging en niet meer vertrouwde op God.
Op dat moment moest de profeet Samuël, in opdracht van God, tegen Saul zeggen:
Voorwaar, weerspannigheid is zonde van toverij en ongezeggelijkheid is afgoderij en dienen van terafim (familiale goden). Omdat gij het woord van de HERE verworpen hebt, heeft Hij u verworpen, zodat gij geen koning meer zult zijn. (1 Samuël 15:23)
In het volgende hoofdstuk wordt dan ook vermeld:
Maar van Saul was de Geest des HEREN geweken, … (1 Samuël 16:14)
De werking van de Heilige Geest nu.
De Heilige Geest was in de wereld aanwezig van in het begin van de schepping en zal er altijd zijn.
In deze studie werd Zijn aanwezigheid in het Oude Testament beschreven.
In een afzonderlijke studie wordt beschreven hoe de Heilige Geest ook aanwezig was in de tijd van het Nieuwe Testament.
Deze studie downloaden in PDF:
De Heilige Geest in het Oude Testament.